Javascript is required to view this map.

berkel-enschot

De voormalige gemeente Berkel-Enschot maakt sinds 1997 deel uit van de gemeente Tilburg.

Berkel-Enschot bestaat uit twee tegen elkaar gegroeide, agrarische dorpen. Net als in Udenhout was er in de zeventiende eeuw in Berkel een afscheidingsbeweging om tot de oprichting van een eigen parochie te komen. In 1723 kwam Berkel onder de St. Lambertusparochie in Udenhout, maar pas in 1852 werd het door bisschop Zwijsen als aparte parochie aangewezen. In 1811 werden de dorpen Berkel, Enschot en Heukelom samengevoegd tot een zelfstandige gemeente, maar voor veel zaken bleven de inwoners afhankelijk van Udenhout. In het beekdal van de Voorste Stroom tussen Tilburg en Berkel-Enschot liet de toekomstige koning Willem II in de jaren dertig van de negentiende eeuw enkele ‘koningshoeven’ bouwen om de woeste gronden te ontginnen. Op deze wijze ontstonden boerderijen als de Sophiahoeve, Willemshoeve en een schaapskooi. Deze werden in 1881 overgenomen door de Paters Trappisten, die er de Abdij O.L.V. van Koningshoeven vestigden.

In het eerste kwart van de twintigste eeuw verruilden vele welgestelde fabrikanten de stad Tilburg voor de groene uitvalswegen, waaronder de Bosscheweg naar Berkel-Enschot. De meest opvallende woning langs deze weg is een op de architectuur van Frank Lloyd Wright geïnspireerde villa. Na de Tweede Wereldoorlog profiteerde Berkel-Enschot van de Tilburgse textielindustrie en groeide het dorp snel. Het raadhuis op de grens tussen Berkel en Enschot uit 1933, werd in 1978 vervangen door een groter stadskantoor. Na de gemeentelijke herindeling in 1997, waarbij Heukelom bij Oisterwijk werd gevoegd, verloor het gebouw zijn functie. Rondom het in 2009 verlaten Trappistinnenklooster Koningsoord, gelegen op het scharnierpunt tussen Berkel en Enschot, verrijst de komende jaren een nieuw dorpscentrum.

Het voormalige stadskantoor van Berkel-Enschot is een dorp op zich. Het bestaat uit een aaneenschakeling van sober uitgevoerde volumes met flauwe lessenaarsdaken. Het complex doet vanwege de terughoudende architectuur en de pontificale situering in het gras denken aan Scandinavische voorbeelden, zoals het raadhuis in het Finse Säynätsalo (1952) van architect Alvar Aalto.

lees meer

Tussen de oude dorpskernen van Berkel en Enschot ligt dit voormalige raadhuis. Vanaf 1976 was er een politiebureau gevestigd en nu doet het gebouw dienst als woonhuis.

lees meer

Langs de Bosscheweg verrezen net als langs de westelijk gelegen Bredaseweg aan het begin van de twintigste eeuw villa’s voor welgestelde Tilburgers. Wollenstoffenfabrikant Swagemakers liet na een bezoek van zijn echtgenote aan de Verenigde Staten dit landhuis bouwen naar voorbeeld van het Robie House (1909) van Frank Lloyd Wright in Chicago. De horizontaliteit, vooruitgeschoven vleugels en platte daken met ruime overstekken zijn duidelijk geïnspireerd op Wright. Vanwege de ongebruikelijke vormgeving werd de villa door de plaatselijke bevolking ‘de melkfabriek’ genoemd.

lees meer

Tussen Tilburg en Moergestel ligt dit omvangrijke neogotische complex dat bestaat uit de Abdij Onze Lieve Vrouw van Koningshoeven en een brouwerij. Het terrein is ommuurd en omgeven door een gracht. Een burchtachtig poortgebouw aan een halfrond plein biedt toegang tot het complex dat wordt omringd door een grote tuin. Het gebied maakt onderdeel uit van de zogenaamde ‘Koningshoeven’, woeste gronden die in de negentiende eeuw door Koning Willem II werden aangekocht om er ontginningshoeven te laten bouwen.

lees meer

Deze neogotische dorpskerk verving een zeventiende-eeuwse schuurkerk. De kruisbasiliek heeft een noordelijke toren met traptoren, een schip van drie traveeën met uitspringende dwarsschepen en een koor met vijfzijdige absis. Op de viering van de zadeldaken staat een achtkantige dakruiter met open klokkenstoel en naaldspits.

lees meer