Javascript is required to view this map.

Industrie

Halverwege de negentiende eeuw veranderde de nijverheid (in leer en textiel vooral) die in Midden-Brabant al ruimschoots aanwezig was in industrie. Dat leidde tot nieuwe architectuur, op een schaal die voorheen niet bestond. Deze fabrieksarchitectuur volgt in grote lijnen de stilistische tendensen van de architectuur, zij het veelal in een rationele, onopgesmukte vorm. Fabrieksarchitectuur is in Midden-Brabant eerst en vooral nuttig en efficiënt.

Het is de combinatie van de opkomst van de industrie en de ontwikkeling van een omvangrijke katholieke infrastructuur die onderscheidend is voor de regio, en in sommige opzichten zelfs uniek. Het samengaan van deze twee drijvende krachten, industrie en kerk, heeft het aanzien van Midden-Brabant in hoge mate bepaald. Elders in Brabant is er ook veel architectuur in opdracht van de Rooms Katholieke kerk gerealiseerd, maar is de industrie weer minder present, en waar wel veel industrie is zoals in Eindhoven, is deze van een andere orde en aard. Eindhoven is getekend door de prominentie van één bedrijf – Philips – dat niet alleen laboratoria, fabrieken en kantoorgebouwen heeft voortgebracht, maar een compleet stedelijk spectrum van woonwijken tot sportvoorzieningen. Dat is totaal anders dan de kleinschaliger en meer diverse industrie in Midden-Brabant, die bovendien diepere historische wortels heeft in de regio. Ook is in Eindhoven de katholieke cultuur minder dominant aanwezig in het stadslandschap dan in bijvoorbeeld Tilburg.

Innofa is voortgekomen uit de in 1922 opgerichte N.V. Wollenstoffenfabriek George Dröge en produceert gebreide stoffen. In 2002 betrok het bedrijf deze moderne breierij op bedrijventerrein Vossenberg.

lees meer

Dit abstracte kantoorgebouw in een zwarte strengperssteen ligt in een groene uitloper van de universiteitscampus. Het heeft een kubusachtige hoofdvorm, waaruit volumes lijken te zijn weggesneden. De voor- en achtergevel zijn grotendeels gesloten, terwijl in de beide zijgevels langwerpige raampartijen zijn aangebracht. Doordat deze in dikke kaders op de gevel liggen, wordt het volume niet aangetast. De lamellen van de buitenzonwering die tussen de kaders hangen, fungeren als afscherming. In het gebouw is het aantal zichtbare details en aansluitingen tot een minimum teruggebracht en zo eenvoudig mogelijk vormgegeven.

lees meer

Dit kantoorgebouw ligt langs de uitvalsweg naar Goirle, aan de rand van bedrijventerrein De Katsbogten, maar is ook vanaf de A58 goed te zien. Door het gebouw in een vijver te plaatsen, gaf Coenen het een eigen plek op het verder ongedefinieerde bedrijventerrein. Via een brug is het kantoor verbonden met een ontvangstgebouw op de oever. De brug loopt langzaam op langs een betonnen schijf naar de entree van het kantoor op de tweede verdieping. Halverwege de brug is een toegang naar een langgerekt houten terras aan de andere zijde van de schijf.

lees meer

De gemeente Tilburg ontwikkelt de Piushaven van een voormalige industriële haven tot een centrumstedelijke woonomgeving aan het water. De anderhalve kilometer lange oevers van de haven veranderen hierbij in een groen Havenpark. Rondom de haven verrijzen tweeduizend woningen en ruimten voor nieuwe bedrijvigheid.

lees meer

Van de hoogbouw die de skyline van Tilburg bepaalt, ligt het hoofdkantoor van verzekeringsmaatschappij Interpolis het dichtst bij het stadscentrum. Het gebouw en de bijbehorende tuin liggen op een driehoekig kavel. In 2002 is het kantoor in oostelijke richting uitgebreid, waardoor aan de Spoorlaan een aanzienlijke gevelwand ontstond. De verschillende bouwvolumes zijn met elkaar verbonden door een groot voorplein aan de Spoorlaan en het golvende dak van de ontvangsthal. De kantoorvleugels en kantoortoren zijn bekleed met rode kleitegels. Een 92 meter hoge 'verkeerstoren' is bekleed met zwart natuursteen en is via glazen loopbruggen met de kantoortoren verbonden.

lees meer

Vlakbij afslag Tilburg-West van de rijksweg A58 is het bedrijfsgebouw van Bosch Transmission Technology een opvallende horizontale verschijning. Het langgerekte pand op bedrijvenpark Het Laar is gebouwd in opdracht van Van Doorne’s Transmissie, dat in 1995 door de Bosch Groep is overgenomen. De familie Van Doorne was ooit verantwoordelijk voor de DAF (Van Doorne Aanhangwagen Fabriek) en startte in 1972 op dit voormalige DAF-terrein met de productie van schakelbanden voor automatische versnellingsbakken van auto’s.

lees meer

De Piushaven, een insteekhaven van het Wilhelminakanaal, had een grote aantrekkingskracht op de bedrijvigheid in Tilburg. Een graan- en meelhandel liet hier dit kantoor- en opslaggebouw met dubbel woonhuis bouwen, in een aan de Amsterdamse School verwante stijl.

lees meer

De in 1854 opgerichte textielfabriek H. Eras en Zonen was aan het eind van de negentiende eeuw de grootste wollenstoffenfabriek van Tilburg. Rondom twee bewaarde fabrieksgebouwen uit deze tijd is het woningbouwproject Rijghpark gebouwd. Het bestaat uit 92 appartementen, achttien woningen, commerciële ruimten en bijbehorende parkeerplaatsen.

lees meer

Aan de Goirkestraat, de verbinding tussen de herdgangen Goirke en Veldhoven, bevond zich de grootste concentratie textielfabrieken van Tilburg. Christiaan Mommers startte hier in 1861 in een bestaande fabriek met de productie van wollen stoffen. Tot de meest kenmerkende gebouwen waarmee hij de fabriek in de loop der tijd uitbreidde, behoren een eenlaagse weverij met een houten sheddak (1877) en een vier bouwlagen hoge spinnerij (1885), in die tijd het hoogste fabrieksgebouw van de stad. In 1889 liet Mommers op het voorterrein een villa bouwen.

lees meer

De ontkerkelijking en de ondergang van de textielindustrie in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw, maakte van Tilburg een stad vol gaten. Vanaf 1985 werd dit gebrek aan samenhang in de stad onder de noemer ‘compacte stad’ door de gemeente omgebogen in een voordeel. Architecten als Jo Coenen, Carel Weeber en Bert Dirrix kregen de opdracht masterplannen te maken voor verschillende gebieden en op die manier Tilburg een aantal kwaliteitsinjecties toe te dienen, aangeduid met de term ‘archipunctuur’. Voor het terrein van de voormalige textielfabriek van Thomas de Beer ontwierp architect Mels Crouwel een stedenbouwkundig plan, waarin de tot museum omgebouwde wolspinnerij het middelpunt vormt.

lees meer